Na tropach przeszłości – datowanie radiowęglowe

Wokół tego zagadnienia toczyć się będzie drugie w tym roku spotkanie Wszechnicy Naukowo-Kulturalnej prowadzonej przez Polską Akademię Umiejętności. 23 lutego gościem będzie dr hab. inż. Natalia Piotrowska, prof. Politechniki Śląskiej w Gliwicach kierująca uczelnianym Laboratorium¹⁴C i Spektrometrii Mas.  

W trakcie spotkania w Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a)  prof. Piotrowska przedstawi podstawy metody wyznaczania wieku, bazującej na obecności naturalnego radioizotopu węgla (¹⁴C) w biosferze, atmosferze i litosferze Ziemi. Stosowana jest ona powszechnie w datowaniu osadów geologicznych, stanowisk archeologicznych i obiektów historycznych. Służy multidyscyplinarnym badaniom zmian klimatu i środowiska w przeszłości, zapisanym w różnych naturalnych archiwach: osadach morskich i jeziornych, lessach, torfach, naciekach jaskiniowych, pozwalając umiejscowić te zmiany na kalendarzowej skali czasu. Prelegentka przedstawi kilka ciekawych przykładów określania wieku dla różnych obiektów, w tym muzealnych, nad którymi pracowała w ostatnim czasie. 

Kierowane przez nią Laboratorium ¹⁴C i Spektrometrii Mas na Politechnice Śląskiej to pierwsze w Polsce i jedne z pierwszych na świecie laboratoriów zajmujących się pomiarami radioaktywności izotopu węgla ¹⁴C (radiowęgla). Zostało założone ponad pół wieku temu przez europejskiego pioniera badań na tym polu, prof. Włodzimierza Mościckiego. Laboratorium ¹⁴C i Spektrometrii Mas jest jedynym laboratorium badawczym w Polsce, w którym wykonywać można zarówno datowanie radiowęglowe przy pomocy różnych technik, jak i pomiary składu lekkich izotopów stabilnych różnorodnych materiałów. Badania wykonywane przez kilkanaście osób pracujących w Laboratorium mają zasięg międzynarodowy i krajowy. Obecnie Laboratorium wykonuje ok. 500 analiz radiowęglowych i podobną liczbę analiz izotopowych rocznie dla potrzeb nauk o Ziemi i środowisku, archeologii, historii oraz oznaczania zawartości biowęgla.

Wykład prof. Natalii Piotrowskiej rozpocznie się o godz. 16.00. Wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona.